Food forest Scharloo

Curaçao staat aan de vooravond van een switch naar een zelfvoorzienende, duurzame maatschappij, met onder andere een energie- en biologische voedselvoorziening die voornamelijk van onderaf middels burgerinitiatieven worden opgezet. Vanuit verschillende hoeken biedt dit een oplossing voor een aantal grote problemen waar de maatschappij mee te maken heeft, en niet in het minste de huidige slepende economische crisis en covid. Samyama legt een vrij toegankelijk wijkvoedselbos aan voor en door de buurtbewoners in Fleur de Marie, Scharloo. Dit project heeft tot doel het van onderaf versterken van de relaties tussen de wijkbewoners in een permacultuur, met de blik op een duurzame toekomst en diens uitdagingen, in een gedachte van mogelijkheden en overvloed.

IMG_1502  20200611_123402

                                                                                        (before jan 2020 & after mrt 2020)

Met financiële ondersteuning van de fondsen Active ChanceSamenwerkende FondsenCuradoet (CUR), en stichting DOEN (NL), is een permacultuur ontwerp gemaakt en uitgevoerd op een klein braakliggend kaveltje in het pitoreske Fleur de Marie in Scharloo. De plek werd voorheen gebruikt als dumpplaats en is nu een mooi, productief, gezellig en divers stukje groen. Naast de productie van voedsel worden ook nog andere kringlopen gesloten, zoals wateropvang van omringende daken en het keukenafval tot hoogwaardig bokashi compost.

 

91037261_143454897053697_7542168803220652032_n juni 2020 4

 

Foodforest Scharloo, a.k.a. ‘Hofi di bario Esperanza’ verbindt de buurt, de straat en de natuur, en neemt als opgave de volgende vier belangrijkste uitdagingen te bevredigen:

  1. Het betrekken van de buurt en straatleven bij het ontwerpen, aanleggen en onderhouden van wijkvoedselbos ‘Hofi di Bario Esperanza’, het oogsten en het verdelen van de overvloed;
  2. Een bevredigende oost opleveren die de deelnemende buurtbewoners, huidige daklozen, voorbijgangers, bezoekers en de buurthuiskeuken voorziet van (een gedeelte van) de dagelijkse groente-, kruiden- en fruitbehoefte.
  3. Een aantal duurzame lokale kringlopen sluiten, i.e. de eigen watervoorziening, de compostverwerking (gft uit de buurt), en de vruchtbaarheid (toepassing compost en bokashi) ter ondersteuning van de tuin;
  4. Ten minste één (1) sociale onderneming per tuin helpen opzetten die kapitaliseren op de spin-offs van het wijkvoedselbos. Gedacht wordt aan (i) championteelt op koffiedrap; (ii) een semi-commercieel gaarkeukentje; (iii) een groentedrogerij en/of (iv) een bijenkast.

 

20200927_102628 20201014_192306 20200514_114110

(v.l.n.r. studentenfilmploeg van de UoC; nature meets Art event; K.I.M. naschoolse opvang)

 

Ontwerp Wijkvoedselbos

scharloo design

 

 

Partners

logo udb

Stichting Unidad di Bario (UdB) is onze vertrouwde partner in de wijkvoedselbossen, met haar brede kennis en praktijk in buurten, in de politiek en in ontwikkelingsstrategieën in brede zin. Samyama en UdB hebben elkaar echt gevonden qua duurzaamheid, werkstijl en zelfstandigheid. Ons werk is veelal pionierend en vergt daarom een lange-termijnvisie, vertrouwen en durf, en UdB ziet dat ook in. Masha danki UdB!

ACTIVECHANCE_FND_rgbActive Chance is onze grootste medefinancierder, en ondersteunen mensen en projecten die goed werk verrichten in Curaçao, waarbij de focus ligt op verbetering van de levenskwaliteit, het bereiken van ieders hoogste potentiaal, en het verbeteren van (cohesie in) gemeenschappen. Vooral haar toegankelijkheid, vertrouwen en visie zijn een steun in de rug geweest. Masha danki, Active Chance! 

 

 

logo stichting DOENStichting DOEN steunt voorlopers die zich inzetten voor een groene, sociale en creatieve samenleving, ook op de Caribische eilanden van het koninkrijk. De drie pijlers ‘Groen, Sociaal en Creatief’ zijn alle drie aanwezig in het wijkvoedselbos Brievengat, maar valt officieel onder het kopje ‘buurtinitiatieven’. Samyama’s kernwoorden zijn ‘inclusief, regeneratief en distributief’ en die harmoniseren perfect met die van stichting DOEN. Stichting DOEN, masha masha danki voor jullie vertrouwen, ondersteuning en visie!

logo orenda

 

Orenda Syntropic Academy is opgezet met een groep bevlogen syntropische boeren op Curaçao ter bevordering van de syntropische bosbouw in het Caribisch gebied. Mede dankzij het succes van pilot plots (oa. die van Brievengat) is de ambitie ontstaan om zowel boeren, particulieren en wijken te ondersteunen met expertise, kennis, financiën en aanleg. In wijkvoedselbos Brievengat werken Arjun, Giacomo, Esperanza en Egbert steevast mee aan de aanleg, onderhoud en finetuning van het plot. Masha danki guys voor jullie gezelligheid en inzet!

 

ff briev en scharloo 4

 

 

Permacultuur

We hebben de tuin ingericht volgens de principes van de permacultuur (Permacultuur). Deze term werd beslagen in de 70er jaren in Australie, door Bill Mollison en David Holmgren, als antwoord op grootschalige monoculturen en de daarmee gepaardgaande destructie van moeder aarde. Als tegenhanger voor deze ontwikkeling werd de term permacultuur, oftewel ‘permanente agricultuur’, en later breder bekend geworden door de samentrekking ‘permanente cultuur’, en werkt mét i.p.v tegen de natuur. Een ecosysteem, hoe klein ook, bestaat uit honderden zgn. niches die continu nutriënten, water en energie accumuleren, vasthouden, doorgeven, nuttigen en weer vrijgeven. Zo wordt de opgevangen zonne-energie optimaal vastgehouden in biomassa en genuttigd, wat een accumulatie en hogere complexiteit van overvloed als gevolg heeft (dit is syntropie in tegenstelling tot entropie).

niches(d.m.v. Diversiteit en Densiteit worden niches geoptimaliseerd in de natuur, wat resulteert in hogere productie/lagere inputs dan monoculturen)

 

Uit deze wetenschap zijn een aantal vaste permacultuurprincipes ontstaan, die als rode draad dienen bij de gezamenlijke aanleg. Een van de belangrijkste principes is de contemplatieve observatie en interactie, m.a.w. kijk aandachtig naar elk element in je (eco)systeem en ontdek de verschillende functies die dat element heeft waarmee bijgedragen wordt aan het geheel. Biodiversiteit is dus een sleutelwoord en daarom ook een belangrijk doel in de voorgestelde wijkvoedselbossen. ‘Bereik meteen een opbrengst’ is een ander belangrijk principe, want op een lege maag is geen enkel werk te doen. ‘Produceer geen afval’ (of laat het een input zijn voor een ander proces) is een welbekende in de tak van industriële ecologie en circulaire economie, en hierom is het bokashi component in het project toegevoegd.

 

13 principles 2

 

Hierom zijn de opgezette wijkvoedselbossen zo’n krachtig middel voor sociale verandering: de voedselbossen worden gebruikt als hefboom in de maatschappijvorming, en de designs ervan zijn gebasseerd op de permacultuurprincipes die als eerste worden uiteengezet op de informatiebijeenkomsten. Alleen op deze principes gefundeerd heeft de tuin een kans van slagen in het harde, droge, hete, zengende klimaat van Curaçao, en door het werken en flaneren ín deze voedselbossen dringen deze principes door tot de sociale lagen waar die kennis de grootste impact kunnen maken.